به گزارش خبرنگار گردشگری خبرگزاری مردان آتش، در ۲۰ کیلومتری استان یزد و نزدیکی مهریز، روستایی جا خوش کرده که اولین بانک جهان را در دل خود جای داده است.
روستایی با نام «سَر یزد» که قدمت آن به دوره سلجوقیان می رسد و بنابر عقیده بسیاری از باستان شناسان، نخستین محل اسکان ایرانیان در یزد محسوب می‌شود.
جاده خاکی فرعی را که وارد می شویم قلعه ای قدیمی خودنمایی می کند، قلعه ای به نام «سریزد» که بنا به گفته راهنمای محلی بنایی ۷۹۰۰ متری در زمینی ۱۰ هزار متری است.
پیرمردی که مسئولیت نگهبانی از قلعه را بر عهده دارد، درب چوبی بزرگ قلعه را باز می کند و از همین جا ورود ما به قلب تاریخ آغاز می شود، جایی در مسیر جاده ادویه جات که از اموال کاروان هایی که در این مسیر تردد داشتند، محافظت می کرده است.
راهنمایی که ما را همراهی می کند درباره قلعه چنین می گوید: «ما در ایران دو جاده داشتیم، یکی جاده ابریشم که شمال را به جنوب وصل می کرد و دیگری جاده ادویه جات که محل اتصال شرق به غرب بوده است.
قلعه سر یزد در سه طبقه و با خشت و گل در جاده ادویه جات ساخته شده، پشت در ورودی یک خندق با عمق ۲ متر و یک پل شناور تعبیه شده اما به دلیل خشتی بودن بنا، این خندق همیشه پر آب نبوده، بلکه فقط در تابستان ها که هوا گرم می شده بریا نگه داشتن غلات درون آن را تا یک متر آب می ریختند و روی آن را با کاه پر می کردند.
به این صورت خندق استتار می شد و اگر حمله ای صورت می گرفت، دزد و راهزن به درون آب می افتاد، زمستان ها هم از طریق زه کشی درون قلعه، آب ناشی از بارندگی ها خارج می شد.
قلعه دو در داشته تا اگر دشمن حمله و در اول خراب می شد، در دوم مانع ورود باشد، روی درهای چوبی هم آهن کوبیده بودن تا سرنیزه آن را تخریب نکند.»
وی در ادامه می گوید: «تقریباً هر آنچه در ساختمان های الان می بینیم ۱۷۰۰ سال پیش در این قلعه ساسانی هم بوده، مثلاً در صورتی که کسی وارد قلعه می شد، نگهبان هایی که روی پشت بام ها بودند برای شناسایی فرد از سوراخ های روی سقف به پایین نگاه می کردند که چیزی شبیه آیفون تصویری های امروزی بوده، یا در شب با آتش و در روز با پارچه سپید کاروان ها را هدایت می کردند و نشان می دادند که اینجا یک قلعه امن است، چیزی شبیه تابلوهای نئون امروزی.
سقف این قلعه کوتاه بوده، برای اینکه اولاً فضا را برای نگهداری غلات خنک تر کند و دوم اینکه اگر کسی سواره به قلعه حمله کرد نتواند با اسب خود را به داخل برساند.
این راهنما درباره تعداد اتاق های قلعه سریزد می گوید: «داخل قلعه یک راهروی اصلی و ۱۲ راهروی فرعی به همراه ۴۶۸ اتاق وجود دارد که در طبقه پایین غلات و در طبقه بالا اشیا قیمتی نگهداری می شده، اتاقک های لانه زنبوری همان صندوق امانات ۱۷۰۰ سال پیش است که البته در سال های اخیر به مرور تخریب شده است.
تا ۸۰ سال پیش هم اهالی سر یزد اشیا و غلات خود را اینجا نگهداری می کردند، هر کسی وسعت کشاورزی اش بیشتر بوده اتاق بزرگتری هم برای نگهداری غلات و اشیای گرانبها در اختیار داشته، یک سری کاوش در ایام قبل از انقلاب در قلعه صورت گرفته و همین منجر شده تا بسیاری از آثار موجود در آن به سرقت برود.»
بر اساس اظهارات سرپرست قلعه، سال ۵۲ تا ۵۷ انگلیسی ها و آمریکایی ها برای ساخت یک فیلم وارد قلعه سر یزد می شوند و در بازه ۳ ماهه ای که قلعه در اختیارشان بوده برخی از اشیاء قدیمی را این قلعه را برداشته و با خود برده اند.
مثل خیلی از میراث گرانبهایی که از کشور غارت شده و جای آن در موزه هایمان خالی است.
انتهای پیام/
